Pielgrzymka chrześcijańska
Pielgrzymka [podróż modlitewna] symbolizuje homo viator człowieka wędrującego, który jak tylko wychodzi z łona matki, w czasie i przestrzeni podąża drogą swojej egzystencji; fundamentalne doświadczenie Izraela w drodze do Ziemi Obiecanej pełnej obfitości i wolności; doświadczenie Chrystusa, który wstępuje z ziemi jerozolimskiej do nieba i otwiera w ten sposób drogę do Ojca; historyczne doświadczenie wznoszącego się do niebieskiej Jerozolimy Kościoła; doświadczenie całej ludzkości kroczącej ku nadziei i pełni.
Każdy pielgrzym powinien wyznać: „z łaski Bożej jestem człowiekiem i chrześcijaninem, przez swoje czyny jestem wielkim grzesznikiem, w pewnych okolicznościach jestem pielgrzymem bez schronienia, wędrującym z miejsca na miejsce. Moją własnością jest worek na ramionach, mały bochenek chleba i Pismo Święte, które noszę pod koszulą. Nie mam nic więcej” (Anonimowy rosyjski pielgrzym. Opowieści, I.).
Słowo Boże i Eucharystia towarzyszą nam w tej pielgrzymce do niebieskiej Jerozolimy, którą żywo i widocznie wskazują nam świątynie. Gdy do niej dotrzemy, otworzą się bramy Królestwa, zrzucimy podróżne ubrania, odłożymy laskę, wejdziemy do naszego ostatniego domu i „zawsze będziemy z Panem” (1 Tes 4:17). Tam będzie pośród nas „jako ten, kto służy” (Łk 22,27), będzie wieczerzał z nami, a my z Nim (por. Ap 3,20).
Historia pielgrzymowania
Pierwsze przekazy dotyczące litewskich pielgrzymów i pielgrzymowania w Wielkim Księstwie Litewskim (WKL) sięgają XV w. Do znanych w świecie ośrodków pielgrzymkowych z Litwy pielgrzymowali (a i to z rzadka tylko) jedynie duchowni i wielmoże. Najczęściej podróżowali do Rzymu i po drodze odwiedzali Loreto. Bodaj pierwszym pielgrzymem z WKL do Ziemi Świętej był skarbnik wielki litewski – Aleksander Sołtan, który w 1468 r. odwiedził Jerozolimę. Mikołaj Krzysztof Radziwiłł Sierotka i jego pielgrzymka do Ziemi Świętej (1582-1584) stały się znane dzięki jej zwięzłemu, ale rzeczowemu i obrazowemu opisowi w książeczce tego pielgrzyma pt.: „Peregrinacia Abo, Pielgrzymowanie Do Ziemie Swiętey”. Na przełomie wieków XVI i XVII była ona chętnie czytana.
Większość litewskich katolików w czasach Wielkiego Księstwa zadowalała się pielgrzymowaniem do krajowych świątyń. Kraj był wtedy stosunkowo słabo zaludniony a drogi w złym stanie. Inaczej niż w Zachodniej Europie, pątnicy z Wielkiego Księstwa Litewskiego raczej nie udawali się do miejsc spoczynku doczesnych szczątków czy przechowywania relikwii świętych lub męczenników. Zwykle nawiedzali łaskami słynące wizerunki, najczęściej przedstawiające Maryję. Prawdopodobnie wpłynął na to, zapożyczony z Kościoła wschodniego, kult ikon oraz wzrastająca pobożność maryjna, szczególnie w okresie odpowiedzi na reformację na Litwie.
Źródło: https://www.piligrimukelias.lt/
Święty Jakub, zwany także Jakubem, synem Zebedeusza, lub Jakubem Większym (urodzony w Galilei, w Palestynie – zmarł w 44 r., w Jerozolimie; święto 25 lipca), jeden z Dwunastu Apostołów, czyli członek najgłębszego kręgu Jezusa, również jako jedyny apostoł, którego męczeństwo jest zapisane w Nowym Testamencie.
Jakub został zapewne powołany do grona uczniów Chrystusa już nad rzeką Jordan. Tam bowiem spotykamy jego brata, Jana (J 1, 37). Po raz drugi jednak Pan Jezus wezwał go w czasie połowu ryb. Wspomina o tym św. Łukasz (Łk 5, 1-11), dodając nowy szczegół – że było to po pierwszym cudownym połowie ryb.
Jakub należał do uprzywilejowanych uczniów Pana Jezusa, którzy byli świadkami wskrzeszenia córki Jaira (Mk 5, 37; Łk 8, 51), przemienienia na górze Tabor (Mt 17, 1nn; Mk 9, 1; Łk 9, 28) oraz modlitwy w Ogrójcu (Mt 26, 37). Żywe usposobienie Jakuba i Jana sprawiło, że Jezus nazwał ich “synami gromu” (Mk 3, 17). Chcieli bowiem, aby piorun spadł na pewne miasto w Samarii, które nie chciało przyjąć Pana Jezusa z Jego uczniami (Łk 9, 55-56). Jakub był wśród uczniów, którzy pytali Pana Jezusa na osobności, kiedy będzie koniec świata (Mk 13, 3-4). Wreszcie był on świadkiem drugiego, także cudownego połowu ryb, kiedy Chrystus ustanowił Piotra głową i pasterzem swojej owczarni (J 21, 2). Ewangelie wspominają o Jakubie Starszym na 18 miejscach, co łącznie obejmuje 31 wierszy. W porównaniu do innych Apostołów – jest to bardzo dużo.
Święty jest patronem Hiszpanii i Portugalii; ponadto m. in. zakonów rycerskich walczących z islamem, czapników, hospicjów, szpitali, kapeluszników, pielgrzymów, sierot.
W ikonografii św. Jakub przedstawiany jest jako starzec o silnej budowie ciała w długiej tunice i w płaszczu lub jako pielgrzym w miękkim kapeluszu z szerokim rondem. Jego atrybutami są: bukłak, kij pielgrzyma, księga, miecz, muszla, torba, turban turecki, zwój.
Ciekawostki o św. Jakubie:
– Apostoł Jakub poniósł śmierć męczeńską jako pierwszy z dwunastu apostołów. Jego szczątki znajdować się mają w Santiago de Compostela, przeniesione tam w VII wieku z Jerozolimy.
– Tradycja oraz źródła utrzymują, że Apostoł Jakub przed śmiercią ucałował swego kata, który wówczas to nawrócił się na wiarę chrześcijańską i również poniósł śmierć jako męczennik.
– Legenda mówi, że ciało Jakuba dotarło do Hiszpanii w cudowny sposób, bowiem w łodzi bez wioseł. Położone natomiast na kamieniu przybrzeżnym roztopiło się, tworząc sarkofag.
– Diecezja krakowska w XV wieku liczyła aż 28 kościołów jego imienia. Najstarsze pochodzą z przełomu wieków XI-XII, większość natomiast z XIII wieku.
Źródła:
https://zyciorysy.info/sw-jakub/
https://brewiarz.pl/czytelnia/swieci/07-25a.php3